Middeleeuwse dwangburchten van West-Friesland en Alkmaar
[Home][Kaart][Introductie][English ][Burchten/kastelen chronologie][Overige objecten][Artikelen][Pre-Hollandse periode][Gegevens- en bronnen]

[Terug naar de inhoud van de introductie]     [Home]

Bezoek aan het huis te Nuwendoorn.

De funderingen van een middeleeuws kasteel.

(Anno 2000)

Het bord bij de ingang met een plattegrond van het kasteel.
Foto: Ben Dijkhuis

Had de landbouwer Biersteker in 1948 het stuk land aan de Westfriese omringdijk niet geploegd, dan zou het mogelijk geweest kunnen zijn dat de resten van het kasteel de Nuwendoorn nooit waren ontdekt. Dit kasteel dat Floris V in de 13e eeuw, aan de monding van de Rekere in de Zijpe, liet bouwen als dwangburcht om de Westfriezen onder de duim te houden, was al eeuwen spoorloos. Maar na de ontdekking van de puinresten, wekten de gevonden stenen (kloostermoppen) de nieuwsgierigheid van twee amateurarcheologen (Lutjeharms en Westra). Zij kregen toestemming om in het land te graven. Slechts een deel van burcht werd door hen bloot gelegd. Omdat de broodwinning van Biersteker door moest gaan werden de kasteelfunderingen met aarde bedekt.

Pas in 1960 werd door de Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek, de opgravingen voortgezet.
Het resultaat was verrassend, men ontdekte torens, muren en de slotgracht. In deze voormalige slotgracht vond men veel voorwerpen van aardewerk en hout. Vanaf 1961 begon de Stiching 'Nuwendoorn' zijn werk te doen. Door hun activiteiten werden der werkzaamheden gestart om de burcht voor het nageslacht te bewaren.

De funderingen zijn weer opgemetseld, de slotgracht is weer uitgediept er zijn enkele houten bruggen aangelegd. Voor bezoekers zijn er parkeerplaatsen aangelegd. Op het binnenplein treft men de kasteelput aan, die weer opnieuw is opgemetseld

Toegang tot de hoofdburcht.
Foto: Ben Dijkhuis

Het slot bestaat uit twee delen. Een voorburcht en een hoofdburcht. De toegang tot de hoofdburcht loopt via de voorburcht over een houten brug. Het is goed te zien dat deze houten brug uitkomt op een flinke vierkante poorttoren. Deze zware poorttoren had van oorsprong een beweegbare brug. In het grondplan van deze toren zijn twee afvoeren te zien, daaruit valt af te leiden dat er twee privaten (w.c.'s) in deze toren zijn geweest. Links (noordelijk) van de poortoren, zie je de fundamenten van een enorme vierkante donjon (hoofdtoren). De buitenafmetingen hiervan bedragen 11 x 11 m, terwijl de muren wel 2,5 meter dik zijn!

Ook zijn in het grondplan sporen te zien van bogen, waarop de weergangen langs de kasteelmuur (schildmuur), steunden.

De schildmuur van de hoofdburchtDe put van het kasteel.De halfronde toren aan de noordzijde.
Foto's: Ben Dijkhuis

In de muur aan de zuidzijde vind je de afvoerkoker van een privaat. Aan de noordkant tegen de buitenmuur vind je een halfronde uitbouw. Puinsporen tijdens de opgraving lieten zien dat er twee woongedeelten waren: een woonvleugel aan de oostzijde, die de volle breedte van het kasteel in beslag nam en aan de zuidzijde; een kleiner woongedeelte. Achter de oostelijke woonvleugel steekt nog een uitbouw uit, dat misschien de kookplaats van het kasteel was.

Toegang tot de voorburcht.
Foto: Ben Dijkhuis

De afmetingen van de hoofdburcht bedraagt 32 x 32 m. Van de voorburcht heeft men slechts drie zijden teruggevonden. Op de hoeken van de voorburcht ziet men uitsteeksels (poeren) die hebben gediend als ondersteuning van kleine hoektorens. Aan de zuidzijde (korte kant) van de voorburcht bevond zich de toegangspoort in een forse uitbouw. Van de houten toegangsbrug zijn enkele resten gevonden.





'Poeren' aan de voorburcht, ter ondersteuning van kleine torens.
Foto: Ben Dijkhuis

Het kasteel terrein is tegenwoordig in beheer bij het Noordhollands Landschapsbeheer, en wordt door hen ecologisch verzorgd.

Het kasteelterrein Nuwendoorn wordt opgeknapt.

(Bron: Persbericht afkomstig van de Provincie Noord-Holland, 22 juni 2006.)

Gedeputeerde Staten van Noord-Holland (GS) hebben besloten maximaal € 500.000,- vrij te maken uit UNA-gelden voor het opknappen van kasteelterrein Nuwendoorn. Dit om verder verval te voorkomen en toegankelijk te houden voor het publiek. Sinds enige jaren ligt het terrein er verwaarloosd bij.
Het is de bedoeling dat de cultuurhistorische en natuurwaarden bewaard blijven.
Het bijzondere aan het plan van aanpak is, dat de huidige muurresten behouden blijven, zodat een toekomstige generatie er nog altijd over kan beschikken. Daarnaast zal het Rijksmonument een toevoeging krijgen waardoor het niet alleen voor het publiek beter te bezoeken is, maar ook de waarde en historische omvang van het monument meer benadrukt wordt. Deze toevoeging behelst het op een eigentijdse wijze reconstrueren van een van de torens. Hierdoor kan de bezoeker een beter beeld krijgen van de omvang van het voormalige kasteel maar ook hoe het in de omgeving lag. Tenslotte is er plaats voor de aanwezige natuurwaarden en is het ontwerp aantrekkelijk voor diverse flora en fauna zoals muurvarens en salamanders.

Het is de bedoeling dat voor het opknappen van het terrein jongeren van de Stichting Herstelling Den Helder ingezet gaan worden.
Na de zomer nemen Provinciale Staten een definitief besluit over kasteelterrein Nuwendoorn.


Hoe komt u bij het Huis te Nuwendoorn? De kasteel-ruïne ligt tussen de dorpjes Krabbendam en Eenigenburg, bij de Westfriese Omringdijk. Het kasteel ligt aan de Burchtweg die te bereiken is vanaf de dorpen Warmenhuizen en Eenigenburg.
Meer foto's van de funderingen van de Nuwendoorn
Meer dwangburchten van Floris V (anno 2000):

En........Het Slot van Schagen.

[Terug naar de inhoud van de introductie] [Home]